Kto choć raz kosztował prawdziwej włoskiej kuchni, ten wie, że tkwi w niej magia. Makaron pappardelle z prosciutto i gorgonzolą to klasyczne połączenie, które zachwyca swoją prostotą i intensywnością smaków. Szerokie wstążki pappardelle doskonale komponują się z kremowym sosem z gorgonzoli, a chrupiące plastry prosciutto dodają całości charakteru i wyrazistości. To danie, które w kilkanaście minut przeniesie Cię wprost do włoskiej trattorii. Sekret tkwi w jakości składników – dobry ser gorgonzola i prawdziwe prosciutto sprawią, że nawet najprostszy przepis zamieni się w prawdziwą ucztę dla podniebienia.
Poniższy przepis na makaron pappardelle z sosem gorgonzola i szynką parmeńską to idealna propozycja na romantyczną kolację, spotkanie z przyjaciółmi czy po prostu na wieczór, gdy masz ochotę na coś wyjątkowego. Przygotowanie zajmie Ci zaledwie 20 minut, a efekt zachwyci każdego, kto spróbuje tego dania.
Składniki na makaron pappardelle z prosciutto i gorgonzolą
Wybór odpowiednich składników to podstawa sukcesu tego dania. Warto zainwestować w dobrej jakości ser gorgonzola i autentyczne włoskie prosciutto, by uzyskać najbardziej wyrazisty smak.
Składniki główne (porcja dla 4 osób):
- 400 g makaronu pappardelle (świeży będzie najlepszy, ale dobrej jakości suszony również się sprawdzi)
- 200 g sera gorgonzola dolce (łagodniejsza wersja) lub piccante (ostrzejsza) – w zależności od preferencji
- 150 g prosciutto crudo (szynki parmeńskiej), w cienkich plastrach
- 100 ml śmietanki kremówki 36%
- 50 ml białego wytrawnego wina (najlepiej włoskiego, np. Pinot Grigio)
- 2 ząbki czosnku
- 2 łyżki masła
- świeżo zmielony czarny pieprz
- sól morska (do gotowania makaronu)
Dodatki do dekoracji:
- garść świeżych liści bazylii lub rukoli
- 50 g orzechów włoskich (opcjonalnie)
- świeżo starty parmezan (opcjonalnie)
Wskazówka zakupowa: Makaron pappardelle można znaleźć w większości supermarketów (np. w Lidlu), ale jeśli masz trudności z jego znalezieniem, możesz zastąpić go tagliatelle lub fettuccine. Ser gorgonzola najlepiej kupić w sklepie z włoskimi produktami lub w dobrym dziale serów w supermarkecie.
Przygotowanie włoskiego makaronu z gorgonzolą i prosciutto
Przygotowanie tego dania jest niezwykle proste, ale wymaga precyzji i wyczucia czasu, by wszystkie składniki idealnie się ze sobą połączyły.
- Przygotowanie składników: Pokrój ser gorgonzola na mniejsze kawałki, by łatwiej się rozpuścił. Czosnek obierz i drobno posiekaj. Jeśli używasz orzechów włoskich, podpraż je lekko na suchej patelni i grubo posiekaj.
- Gotowanie makaronu: W dużym garnku zagotuj wodę, dodaj solidną szczyptę soli (woda powinna smakować jak morska). Wrzuć makaron pappardelle i gotuj zgodnie z instrukcją na opakowaniu, zazwyczaj 8-10 minut dla suchego makaronu lub 2-3 minuty dla świeżego. Makaron powinien być al dente – lekko twardy w środku.
- Przygotowanie sosu: W czasie gdy makaron się gotuje, na dużej patelni rozpuść masło na średnim ogniu. Dodaj posiekany czosnek i smaż przez 30 sekund, uważając by się nie przypalił. Wlej białe wino i gotuj przez minutę, by odparował alkohol. Zmniejsz ogień, dodaj śmietankę i mieszaj przez 2-3 minuty.
- Dodanie sera: Zmniejsz ogień do minimum i dodaj kawałki gorgonzoli do sosu śmietanowego. Delikatnie mieszaj, aż ser całkowicie się rozpuści i utworzy kremowy, jednolity sos. Dopraw świeżo zmielonym czarnym pieprzem (sól może nie być potrzebna, ponieważ gorgonzola jest już dość słona).
- Łączenie składników: Odcedź ugotowany makaron, zachowując około 1/2 szklanki wody z gotowania. Przełóż makaron bezpośrednio na patelnię z sosem. Jeśli sos wydaje się zbyt gęsty, dodaj odrobinę zachowanej wody z makaronu. Delikatnie wymieszaj, by każdy kawałek makaronu został pokryty sosem.
- Finalizacja dania: Zdejmij patelnię z ognia. Porwij połowę prosciutto na mniejsze kawałki i delikatnie wmieszaj je w makaron – ciepło sosu lekko je podgrzeje, ale nie powinny się całkowicie zagotować.
- Podawanie: Przełóż makaron na talerze, na wierzchu ułóż pozostałe plastry prosciutto, posyp posiekanymi orzechami włoskimi (jeśli używasz) i udekoruj liśćmi bazylii lub rukoli. Opcjonalnie możesz posypać świeżo startym parmezanem.
Wskazówka kulinarna: Kluczem do idealnego sosu z gorgonzoli jest niska temperatura. Zbyt wysoka sprawi, że ser się zważy i straci kremową konsystencję. Jeśli wolisz mniej intensywny smak sera, wybierz gorgonzolę dolce, która jest łagodniejsza i kremowa. Dla miłośników wyrazistych smaków polecamy gorgonzolę piccante.
Warianty makaronu z gorgonzolą
Ten przepis można łatwo modyfikować, dostosowując go do własnych preferencji lub dostępnych składników:
- Wersja z gruszką: Dodaj pokrojoną w cienkie plastry gruszkę (najlepiej odmianę Conference) pod koniec gotowania – słodycz gruszki doskonale równoważy słony smak prosciutto i intensywność gorgonzoli.
- Wersja z grillowanymi warzywami: Dodaj grillowaną cukinię, bakłażana lub paprykę dla bardziej kolorowego i bogatszego w warzywa dania.
- Wersja z kurczakiem: Zamiast prosciutto możesz użyć kawałków grillowanej piersi z kurczaka – to bardziej sycąca opcja.
- Wersja wegetariańska: Pomiń prosciutto i dodaj więcej orzechów włoskich oraz garść rukoli lub szpinaku.
Wskazówka dla eksperymentujących: Jeśli nie masz pod ręką makaronu pappardelle, przepis świetnie sprawdzi się również z tagliatelle, fettuccine, a nawet z penne czy farfalle. Każdy rodzaj makaronu nada daniu nieco inny charakter, ale sos z gorgonzoli doskonale komponuje się z różnymi kształtami.
Wartości odżywcze makaronu z prosciutto i gorgonzolą
Makaron pappardelle z prosciutto i gorgonzolą to danie bogate w smak, ale także w kalorie i tłuszcze. Warto wiedzieć, co dokładnie znajduje się na talerzu:
- Kalorie: około 650-700 kcal na porcję
- Białko: około 25 g na porcję (głównie z sera i prosciutto)
- Węglowodany: około 70 g na porcję (głównie z makaronu)
- Tłuszcze: około 30 g na porcję (głównie z sera gorgonzola, śmietanki i prosciutto)
- Wapń: bogaty w ten składnik dzięki zawartości sera
- Sód: wysoka zawartość ze względu na ser i prosciutto
To danie jest raczej ucztą dla podniebienia niż codziennym posiłkiem dietetycznym. Można je jednak zmodyfikować, by było nieco lżejsze:
- Użyj śmietanki 18% zamiast 36%
- Zmniejsz ilość sera gorgonzola do 150 g
- Podawaj z dużą porcją sałatki z zielonych liści
- Wybierz makaron pełnoziarnisty dla zwiększenia zawartości błonnika
Wskazówka dietetyczna: To danie najlepiej smakuje jako uczta od czasu do czasu, nie jako codzienny posiłek. Warto cieszyć się jego pełnym, bogatym smakiem bez poczucia winy, a następnego dnia wrócić do bardziej zrównoważonej diety.
Serwowanie i dobór wina do makaronu z gorgonzolą
Odpowiednia prezentacja i dobór wina mogą podnieść doświadczenie kulinarne na jeszcze wyższy poziom.
Sposób podania:
Makaron pappardelle z prosciutto i gorgonzolą najlepiej serwować na podgrzanych talerzach, co pomoże utrzymać odpowiednią temperaturę dania. Ułóż makaron tworząc lekkie „gniazdo”, na wierzchu połóż plastry prosciutto, posyp orzechami i świeżymi ziołami. Możesz również dodać kilka kropel dobrej jakości oliwy z oliwek extra virgin dla dodatkowego aromatu i połysku.
Dobór wina:
Do tego kremowego, intensywnego w smaku dania doskonale pasują:
- Białe wina: Wytrawne włoskie białe wina takie jak Pinot Grigio, Soave czy Vermentino, które świetnie równoważą kremowość sosu
- Czerwone wina: Lekkie i średnio wytrawne czerwone wina jak Chianti, Barbera czy Valpolicella, które nie przytłoczą delikatnego smaku gorgonzoli
- Dla odważnych: Słodkie wino deserowe jak Recioto della Valpolicella, które tworzy interesujący kontrast z intensywnością sera
Wskazówka sommeliera: Temperatura serwowania wina ma znaczenie – białe wina podawaj schłodzone do 8-10°C, a czerwone w temperaturze pokojowej (16-18°C). Jeśli nie jesteś pewien wyboru, klasyczne włoskie Pinot Grigio będzie bezpieczną i udaną opcją.
Najczęstsze pytania o makaron z gorgonzolą i prosciutto
Czy mogę przygotować sos wcześniej?
Sos z gorgonzoli najlepiej smakuje świeżo przygotowany. Można go jednak przygotować z wyprzedzeniem i delikatnie podgrzać przed podaniem, dodając odrobinę śmietanki lub mleka, by przywrócić kremową konsystencję. Prosciutto zawsze dodawaj na końcu, tuż przed podaniem, by zachowało swoją charakterystyczną teksturę i świeżość.
Czy mogę użyć innego sera niż gorgonzola?
Tak, choć zmieni to charakter dania. Możesz zastąpić gorgonzolę innym serem pleśniowym jak Roquefort (bardziej intensywny) lub Brie (łagodniejszy). Dobrą alternatywą jest również mascarpone z dodatkiem startego parmezanu dla uzyskania kremowej konsystencji i głębi smaku.
Jak przechowywać pozostałości?
Makaron z sosem gorgonzola można przechowywać w lodówce do 2 dni w szczelnie zamkniętym pojemniku. Przy odgrzewaniu dodaj odrobinę mleka lub śmietanki i podgrzewaj na małym ogniu, stale mieszając. Świeże prosciutto najlepiej dodać dopiero po odgrzaniu.
Czy to danie nadaje się dla osób z nietolerancją laktozy?
Niestety nie w oryginalnej wersji. Zarówno gorgonzola jak i śmietanka zawierają laktozę. Można jednak przygotować wersję z bezlaktozową śmietanką i serem bez laktozy, choć smak będzie nieco inny od oryginału. Warto również wiedzieć, że sery dojrzewające, takie jak gorgonzola, zawierają mniej laktozy niż świeże produkty mleczne.